Có thể bạn đã từng nghe cụm từ “rượu vang ngon bắt nguồn từ vườn nho” và thực sự đúng vậy! Những loại rượu vang xuất sắc đến từ những trái nho tuyệt hảo. Vì thế, chúng ta hãy khám phá quá trình phát triển của cây nho và hiểu cách từng mùa vụ ảnh hưởng đến chất lượng của năm đó.
Kiến thức cơ bản về cây nho làm rượu vang
Cây nho là một ví dụ điển hình về cây lâu năm, nó phát triển và nở hoa trong mùa xuân và mùa hè, sau đó úa tàn vào mùa thu và mùa đông, và tiếp tục chu kỳ này bắt đầu từ gốc ghép vào mùa xuân của năm tiếp theo. Nếu không có sự can thiệp từ con người, cây nho sẽ tự nhiên phát triển thành một tùy tùng rậm rạp giống như cây bình thường. Việc cắt tỉa và uốn nắn cẩn thận giúp cây nho giữ dáng gọn gàng và tập trung sức lực vào việc phát triển trái nho hoàn hảo.
Có hơn sáu mươi loài nho khác nhau tồn tại, tuy nhiên, phần lớn sản lượng rượu vang chất lượng trên thế giới xuất phát từ một loại duy nhất, Vitis Vinifera. Những cây nho có nguồn gốc từ Bắc Mỹ thường ít khi được sử dụng để sản xuất rượu vang, chúng chủ yếu được dùng để lấy rễ hoặc trồng để ăn hàng ngày.
Trong năm đầu đời của cây nho, nó tập trung vào việc xây dựng dự trữ chất dinh dưỡng, tương tự như việc trẻ con được khuyến khích ăn rau để phát triển khỏe mạnh. Để tập trung vào việc phát triển hệ thống rễ mạnh mẽ, những cụm hoa không cần thiết sẽ được cắt bỏ. Sự sản xuất trái quá sớm trong giai đoạn này có thể gây hại cho sức sống của cây nho, tương tự như nguyên tắc “học đi trước khi chạy”.
Thường vào năm thứ ba, cây nho đã đủ mạnh để cho ra trái có chất lượng tốt cho việc sản xuất rượu vang. Một cây nho trưởng thành có thể tồn tại trong khoảng thời gian tối đa 30 năm, sau đó sức sống của nó giảm đáng kể (một phần lý do tại sao sẽ được giải thích ngay sau đây!). Thuật ngữ thương mại “cây nho già” có thể được một số nhà sản xuất rượu sử dụng để chỉ giai đoạn này (tuy nhiên, không có định nghĩa chính thức).
Trong những năm đầu đời của cây nho, việc phát triển gỗ vĩnh viễn (phần thân cây) và xây dựng hệ thống rễ mạnh mẽ rất quan trọng. Cây nho cần nhiều loại chăm sóc khác nhau, giống như việc trẻ con cần sự chú ý đặc biệt.
Vòng đời của cây nho làm rượu vang
Một trong những hoạt động quan trọng và đòi hỏi kinh phí cao nhất trong quá trình chăm sóc vườn nho (ngoài việc thu hoạch) là việc cắt tỉa vào mùa đông. Người chịu trách nhiệm cắt tỉa sẽ thực hiện việc cắt lại các cành của năm trước và lựa chọn những cành tốt nhất để tạo ra những chồi mới. Hệ thống cắt tỉa được xác định trong giai đoạn thiết kế vườn nho, tuy nhiên, có thể thay đổi cách uốn nắn cây nho từ mùa này sang mùa khác nếu sự phát triển (quá mức hoặc không đủ) trở thành vấn đề.
Vào tháng 4 hoặc tháng 5 (tương ứng với tháng 9 hoặc tháng 10 ở Bán cầu Nam), những dấu hiệu đầu tiên của sự sống bắt đầu xuất hiện, khi nhựa cây bắt đầu trồi lên và những chồi mới bắt đầu nẩy mọc. Những chồi này rất mỏng manh, và mưa đá trong mùa xuân có thể gây thiệt hại nghiêm trọng. Ví dụ, tại vùng Beaujolais ở Pháp vào mùa nho năm 2016, một số vườn nho đã mất hết 100% chồi do tác động của mưa đá.
Sau khi chồi nảy mọc vào đầu mùa xuân, chúng tiếp tục phát triển. Một số người trồng nho thường cắt tỉa những chồi lộc hướng xuống để đảm bảo rằng tất cả chúng đều phát triển hướng lên, điều này giúp giảm sự sản xuất nho tiềm năng. Chiến lược này nhằm tập trung vào việc giảm số lượng để tăng cường chất lượng, bởi vì cây nho tạo ra ít nho hơn sẽ tạo ra nho chất lượng hơn.
Hoa của cây nho được sử dụng để sản xuất rượu vang có tên gọi là hoa lưỡng tính, chúng có khả năng tự thụ phấn mà không cần sự can thiệp của ong hoặc côn trùng khác.
Vào tháng 6 và tháng 7 (tương đương tháng 11 hoặc tháng 12 ở Bán cầu Nam), những chùm nho non bắt đầu xuất hiện. Những chùm này sẽ phát triển và trở thành những chùm quả chín mọng sau này.
Từ giữa đến cuối mùa hè, những quả nho mọng xanh bắt đầu thay đổi màu sắc và chín. Giai đoạn này được gọi là thời điểm nho chín rộ, hay còn được biết đến dưới tên “vérasion” (đọc là “verre-ray-shun”). Đây là khoảnh khắc tuyệt đẹp nhất trong năm tại vườn nho, khi các quả nho từ màu xanh thực vật dần chuyển sang màu vàng, hồng, đỏ hoặc tím. Trước khi giai đoạn nho chín rộ bắt đầu, một số người trồng nho thường thu hoạch những quả nho non, nhằm giảm trọng lượng thừa và tạo điều kiện cho những quả nho trưởng thành. Quá trình này giúp cây nho tập trung năng lượng vào những quả nho đủ trưởng thành, và sau đó, cây nho tập trung vào việc phát triển các chùm nho còn lại.
Trong suốt mùa hè, thân gỗ của cây nho tiếp tục phát triển và chuyển sang màu nâu, trở nên cứng và cứng lại (như thân gỗ của cây nho). Đồng thời, cùng với sự phát triển của thân gỗ, những quả nho tiếp tục chín và lượng đường bên trong chúng tăng lên. Thời kỳ thu hoạch thường diễn ra từ giữa tháng 9 đến tháng 11 (hoặc từ tháng 2 đến tháng 5 ở Bán cầu Nam), khi quả nho đã đạt độ chín hoàn hảo. Các người trồng nho và người thu hoạch phải làm việc cận kề với thời gian, họ hái nho suốt ngày đêm để đảm bảo nho được hái đúng lúc. Quan trọng là nho không tiếp tục chín sau khi được hái.
Vào cuối mùa thu, một số nhà sản xuất quyết định giữ lại một số chùm nho trên cây để sử dụng cho việc sản xuất rượu vang thu hoạch muộn. Rượu vang tráng miệng được tạo ra bằng cách ép những quả nho được hái muộn và đã khô quắt lại (do mất nước khi còn trên cây). Trong thời điểm này, cây nho đã ngừng sản xuất carbohydrate từ chất diệp lục trong lá. Sau đó, lá của cây sẽ mất màu và rụng rơi xuống đất.
Trong suốt mùa đông, những tán lá bị khô héo và rụng rời khỏi cây. Những người chăm sóc nho sẽ tiến hành việc cắt tỉa cây nho, chuẩn bị cho một chu kỳ mới bắt đầu vào mùa xuân.
Tìm hiểu thêm:
- Bạn thuộc tuýp người uống rượu vang nào?
- Khám Phá Rượu Vang Trắng Qua Góc Nhìn Màu Sắc
- Rượu vang và chocolate: Khám phá sự hòa quyện độc đáo
